बालबालिकाकालागि अलग्गै प्ल्याटफर्म ‘युट्युब किड्स’

~ बिशाल अधिकारी

भाइबहिनीले युट्युबमा भिडियो त पक्कै हेर्नुभएकै होला । हेर्नुभएको छैन भने केही न केही जानकारी त होला । युट्युब एउटा भिडियो स्ट्रिमिङ प्ल्याटफर्म हो अर्थात् युट्युबले हामीले निर्माण गरेका भिडियोलाई संसारभर पु-याउन सहयोग गर्ने एउटा माध्यम हो । युट्युबले हाम्रो भिडियो अरू माझ पु-याइदिएर सहयोग पु-याए पनि आफैँ भने भिडियो बनाउँदैन । दुनियाँका अनेक विषयसँग सम्बन्धित भिडियो  संसारको एउटा कुनाबाट अर्को कुनाका व्यक्तिसम्म सहजै पु-याउन युट्युब अहिलेसम्मकै सबैभन्दा सजिलो माध्यम बनेको छ । युट्युब गुगलको सहायक कम्पनी हो । गुगलपछि विश्वमा सबैभन्दा धेरै हेरिने वेबसाइटमा पनि युट्युब नै पर्छ ।

युट्युबमा भिडियो राख्न पैसा लाग्दैन । बरु युट्युबले भिडियो हेरिएको आधारमा भिडियो बनाउनेलाई उल्टै पैसा दिन्छ । युट्युबका लागि आवश्यक भनेको च्यानल हो । त्यसका लागि  एकाउन्ट अनिवार्य हुन्छ । जुन् सहजै बनाउने बनाउन पनि सकिन्छ । युट्युबको लोकप्रियता यति छ कि विश्वभर यसका मासिक प्रयोगकर्ता मात्रै दुई अर्ब ५० करोडभन्दा बढी छन् । युट्युबमा अहिले पाँच करोड १९ लाखभन्दा त बढी नै च्यानल छन् । हरेक दिन ३७ लाखभन्दा बढी नयाँ भिडियो युट्युबमा अपलोड हुन्छन् । हरेक मिनेटमा पाँच सय घन्टाभन्दा बढी समयमा भिडियो युट्युबमा राखिन्छ ।

त्यस्तै एक दिनमा एक अर्ब घन्टाभन्दा बढी युट्युबका भिडियो हेरिन्छ । युट्युबबाटै वर्षमा अर्बौं रुपियाँ कमाउने व्यक्ति पनि छन् । अमेरिकाका २३ वर्षीय जिम्मी डोनाल्डसनले युट्युबमा मिस्टरबिस्ट नामको च्यानल चलाएर सन् २०२१ मा मात्रै सात अर्ब रुपियाँ आम्दानी गर्नुभएको छ । नेपालमा पनि कतिपयले युट्युबलाई नै आफ्नो मुख्य आम्दानीको माध्यम बनाएर काम गरिरहेका छन् ।

युट्युबबारे यो जानकारी पछि यो कति लोकप्रिय छ भनेर भाइबहिनीले त पक्कै बुझ्यौ होला । युट्युबमा हालिने हरेक भिडियो हेर्न त सम्भव छैन । त्यसमाथि सबैका आफ्ना रुचि र चाहना अलग हुने भएकाले युट्युबमा हेरिने भिडियो पनि फरक पर्छ नै । युट्युबमा हेरिने राम्रा र सही भिडियोले हाम्रो ज्ञान, जानकारी र सिकाइलाई धेरै प्रभाव पारेको हुन्छ । त्यसैले युट्युबमा के हेर्ने र के नहेर्ने भन्ने कुरा निकै महत्वपूर्ण हुन्छ । हामीले सही कुरा हे-यौँ भने सही कुरा नै पाउँछौँ ।

साना साना भाइबहिनीकै लागि भने युट्युबले एउटा छुट्टै प्लेटफर्म अर्थात् ‘युट्युब किड’ भनेर पनि बनाइदिएको छ । जसमा भाइबहिनीलाई काम लाग्ने भिडियो मात्र राखिएको छ तर युट्युबको मुख्य प्लेटफर्ममा भने सबै किसिमका र सबै उमेर समूहका लागि भिडियो राखिएको हुन्छ । त्यसैले यस पटक भाइबहिनीलाई सहयोग होस् भनेर हामीले युट्युबमा हेर्नुपर्ने केही च्यानलको बारेमा जानकारी दिँदैछौँ । यसरी च्यानल छनोट गर्दा भाइबहिनीका लागि लोकप्रिय र विश्वभर राम्रो भनेर प्रतिक्रिया पाएका च्यानललाई समेट्न खोजेका छौँ । यसले भाइबहिनीको ज्ञान, जानकारी र सिकाइमा सहयोग पु-याउनेछ भन्ने हाम्रो बुझाइ छ ।

brothers watching youtube

१. वर्डवल्र्ड (Word world)

वर्डवल्र्ड भाइबहिनीलाई शब्दबारे जानकारी दिने युट्युब च्यानल हो । यो च्यानलले निर्माण गर्ने भिडियोमा देखाइने वस्तु अक्षरजस्ता हुन्छन् र त्यसबाट शब्द निर्माण गरिन्छ अनि त्यसले दिने अर्थ प्रस्तुत गरिन्छ । जसले गर्दा भाइबहिनीलाई शब्द र त्यसको अर्थ सजिलै बुझ्न र सम्झन सहयोग पुग्छ । रोचक तरिकाले बनाइएका भिडियोले भाइबहिनीलाई हेरौँ हेरौँ पनि बनाइराख्छ ।

२. न्याटजिओकिड्स (Nat Ge oKids)

न्याटजिओकिड्स नेसनल जिओग्राफिकले भाइबहिनीका लागि निर्माण गरेको युट्युब च्यानल हो । नेसनल जिओग्राफिक वन्यजन्तु र तिनका आनीबानीबारे गहिरो अध्ययन गरेर प्रस्तुत गर्ने टेलिभिजजन च्यानल हो । भाइबहिनीका लागि निर्माण गरिएको युट्युब च्यानलमा पनि जनावर, विज्ञान, संस्कृति, खानपिनलयागत अनेकौँ भिडियो राखिएको हुन्छ । भिडियो छोटा छन् तर एकदमै जानकारीमूलक छन् ।

३. टेड एड (Ted-Ed)

टेड एड विश्वमै धेरै रुचाइएकामध्ये पर्ने टेड टक्सको शिक्षामूलक युट्युब च्यानल हो । टेड टक्समा विश्वका चर्चित व्यक्तित्वले आफ्नो सङ्घर्ष र सफलताका कथा सुनाउँछन् । टेड एडमा भने भाइबहिनीका लागि सहयोगी हुने शिक्षामूलक सामग्रीलाई एनिमेसन भिडियोमार्फत प्रस्तुत गरिएको हुन्छ । जहाँ नयाँ नयाँ जानकारी राखिएको हुन्छ ।

४. खान एकेडेमी (Khan Academy)

खान एकेडेमी नाफा नकमाउने उद्देश्यले सुरु भएको संस्था हो जसले संसारभर निःशुल्क शिक्षा उपलब्ध गराउने सोचका साथ काम गरेको छ । युट्युबमा उपलब्ध खान एकेडेमी च्यानलले विद्यालयका विभिन विषयसँग सम्बन्धित जानकारीमूलक कुरा राखेको हुन्छ । त्यस्तै भाइबहिनीलाई रिस र तनावलाई कसरी कम गर्नेलगायतका सुझाव पनि उपलब्ध गराउँछ । यसमा भाइबहिनीले प्रश्न सोधेर त्यसबारे जानकारी लिनका लागि युट्युब लाइभ च्याटको पनि समयसमयमा सञ्चालन गरिएको हुन्छ ।

५. रायन्स वल्र्ड (Ryan’s World)

रायन्स वल्र्ड आठ वर्षे बालक रायनको युट्युब च्यानल हो । यो विश्वमै सबैभन्दा लोकप्रिय बाल युट्युब च्यानलमध्ये पर्छ । यही च्यानलबाटै रायनले वर्षमा करोडौँ रुपियाँ कमाउँछन् । रायन्स वल्र्ड च्यानलमा विज्ञानबारे परीक्षण र चुनौती, कला तथा सङ्गीतबारे भिडियो राखिएको हुन्छ । रायनका रमाइला चर्तिकला देखाइने यो च्यानलका भिडियो हेर्न थालेपछि समय बितेको पत्तो नै हुँदैन ।

६. नेटफ्लिक्स जुनियर  (Netflix Jr.)

भाइबहिनीले नेटफ्लिक्सको नाम त पक्कै सुनेकै होला । यो पनि युट्युबजस्तै भिडियो स्ट्रिमिङ प्लेटफर्म हो तर यो प्रयोग गर्न भने वार्षिक रूपमा पैसा तिर्नुपर्छ । खासगरी नयाँ चलचित्र र डकुमेन्ट्री यसबाट हेर्न सकिन्छ । नेटफ्लिक्स जुनियर भने भाइबहिनीका लागि बनाइएको युट्युब च्यानल हो जसमा गीत गाउन र बजाउन सहयोग होस् भन्नका लागि त्यस्तै किसिमका भिडियो निर्माण गरिएको हुन्छ । भाइबहिनीको रमाइलोका लागि त्यस्ता भिडियो एकदमै उत्कृष्ट ढङ्गले बनाइएको छ ।

ताजा खबर